خلاصه ای از تولید کمپوست
کمپوست قارچ خوراکی از سه ماده اصلی کلش گندم ، کودمرغی و سنگ گچ یا سولفات کلسیم تشکیل شده است که براساس اهداف آنالیتیک مقادیر آن ها در ابتدای پروسه محاسبه و توزین می گردد سپس با هم مخلوط شده و با آب غنی از نیتروژن ( پسآب حاصل از توده های کمپوست ) خیس می شود و نهایتاً بصورت توده های گنبدی شکل روی سطح بتونی ریخته می شود .
سپس هریک روز در میان برای تأمین اکسیژن و رطوبت میکروارگانیسم های فعال در کمپوست ، توده ها برگردان می شود و پس از گذشت 16 روز کمپوست پس از طی مرحلهء اولیهء تخمیر ، وارد مرحلهء دوم تخمیر یا فاز II می شود که در تونل های پاستوریزه صورت می گیرد و نهایتاً پس از گذشت هفت روز در شرایط خاص دمایی کمپوست بمنظور کشت بذر قارچ به دمای 25oC سرد می شود .
لازم به ذکر است دمای کمپوست در مرحلهء فاز I حدود 60-80oC می باشد و در مرحلهء فاز II در دو حالت خواهد بود : یکی پاستوریزه با دمای 60oC حدود 10 ساعت و دیگری 48oC حدود چهار روز .
خلاصه ای از تولید قارچ
- کمپوستی که در تونل ها به مدت یک هفته پاستوریزه و آماده کشت شده است توسط لودر به داخل تریلر ریخته و بار گیری می شود . تراکتور این محموله را به سمت سالن ها هدایت و منتقل می کند .
- کمپوست توسط تسمه نقاله از تریلر به ماشین پر کن یا اصطلاحاً Head Filling Machine منتقل میشود و همزمان بذر قارچ یا همان اسپان با کمپوست مخلوط می شود . اسپان ، میسلیوم خالص قارچ است که بر روی دانه های گندم کشت داده شده است ، مقدار آن به ازاء هر تن کمپوست 10 لیتر می باشد .
– دستگاه پرکن ، کمپوست اسپان زده را برروی برزنت که توسط دستگاهی به نام Winch هدایت می شود می ریزد در نتیجه کمپوست با وزن و فشردگی یکنواخت در تمام طول یک طبقه پر میشود .
- در حین پر شدن طبقات مقداری اسپان برروی سطح کمپوست به صورت یکنواخت ریخته میشود که به آن اسپان رو
(سطحی ) یا Top spawn می گویند و در نهایت یک نایلون سوراخدار برروی کمپوست پرشده کشیده می شود تا مانع از خشک شدن کمپوست گردد .
3 – بعد از پر شدن تمام طبقات یک سالن و پایان کار درب سالن بسته شده و سالن نظافت وشستشو می شود .
– برای کنترل شرایط داخل سالن سیم های رابط یا سنسورها در محل های خود مستقر می گردند .
– سالنی که به این ترتیب پر شده است به مدت دو هفته زمان نیاز دارد تا مسیلیوم قارچ خوراکی از دانه های گندم
خارج شده در درون کمپوست تنیده شود . بعد از گذشت این زمان باید سطح کمپوست با خاک پوششی پوشانده
شود . ( رطوبت هوا در این دوره 95% و دمای کمپوست 25oC )
- برای اضافه کردن خاک پوششی بر سطح کمپوست به ماشین آلات خاص این کار نیاز است :
– خاک آماده شده در داخل تریلر بار گیری شده توسط تراکتور به درب سالن آماده خاکدهی حمل می شود
– ماشین پرکن این بار به جای پر کردن کمپوست نقش پر کردن خاک را به عهده می گیرد . قبل از اضافه شدن خاک
، نایلون سوراخدار از روی کمپوست جمع آوری می شود ، خاک از تریلر به تسمه نقاله و سپس به دستگاه پرکن و از
دستگاه پر کن به برزنت مخصوص به صورت یکنواخت به ضخامت 5 cm بر روی بستر که همان کمپوست حاوی
میسلیوم قارچ است ریخته میشود .
– این بار نیز با خاتمه یافتن کار درب سالن بسته و نظافت و شستشو انجام می گیرد خاک برروی بستر رافل و کک
می شود .
- درست یک روز بعد از خاکدهی و یا به عبارتی 16 روز پس از پر کردن کمپوست خاک رافل و کک می شود رافل به معنی بهم زدن خاک و کک به معنی مخلوط کردن خاک با کمپوست حاوی میسلیوم است .
– معمولاً مقدار مصرف cac حدود 250 گرم به ازاء هر متر مربع از بستر است . بنابراین سالنی که سطح زیر کشت
آن 1000 متر است نیاز به 250 کیلو گرم کمپوست حاوی مسیلیوم یا همان کک دارد .
- کک برروی بستر به صورت یکنواخت ریخته میشود و ماشین یا دستگاه هم زن خاک یا Ruffler کک را با خاک
مخلوط می کند . با انجام این عمل ارتباط بین خاک و کمپوست را به بهترین نحو صورت می پذیرد .
- این نفوذ میسلیوم به داخل خاک یا اصطلاحاً ریسه دوانی در خاک پوششی 6 روز طول می کشد . ( رطوبت در این دوره 95% و دمای کمپوست 25oC )
– دراین قسمت خاک پوششی مملو از میسلیوم شده است ، برای ظهور قارچ یا محصول شرایط باید تغییر کند ، نیاز به
هوای تازه ، کاهش گاز کربنیک و کاهش دمای هوا وکمپوست شرایط را برای تشکیل قارچ فراهم می کند .
- برای تشکیل قارچ های جوان یا پین pin 3 – 5 روز و قارچ کامل 9 – 11 روز زمان لازم است . ( رطوبت در این دوره بصورت تدریجی از 95% به 85% و دمای کمپوست از 25oC به 20oC تقلیل می یابد )
– با یک حساب سر انگشتی از زمان خاک دهی تا برداشت قارچ به زمانی معادل 21 روز نیاز داریم .
– حال باید قارچ ها از بستر چیده شود قارچ در سه هفته و هر هفته به مدت 4 – 5 روز برداشت میشود . ( رطوبت در این دوره 80-85% و دمای کمپوست 19oC )
– در پایان 56 روز یا یک دوره پرورش که عبارت بود از :
الف – پر کردن سالن با کمپوست و اضافه کردن اسپان یا بذر 14 روز .
- اضافه کردن خاک پوششی تا برداشت محصول 21 روز
- برداشت محصول تا تخلیه 21 روز
جمعاً پر کردن تا تخلیه یک سالن 56 روز طول خواهد کشید .
8- آخرین مرحله و قبل از تخلیه تمام محتویات سالن باید کوک اوت ( cook out ) شود . منظور از این عمل کشتن و از بین بردن تمام عواملی است که ممکن است در یک سالن وجود داشته باشد و امکان سرایت آن به سالن های دیگر وجود داشته باشد . ( دمای کمپوست در این دوره به 70oC رسیده و حدود 12 ساعت در این دما باقی می ماند )
